B'eolaí agus matamaiticeoir Gearmánach é Johann Carl Friedrich Gauss (Gearmáinis: Gauß, Laidin: Carolus Fridericus Gauss) (30 Aibreán 1777 – 23 Feabhra 1855) a chuir go mór le forbairt sna réimsí uimhirtheoiric, staitisticí, anailís, geoiméadracht difreálach, geodasaíocht, leictreastataic, réalteolaíocht, agus optaic. Tugtar "prionsa na matamaitice" air.
Carl Friedrich Gauss![](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Carl_Friedrich_Gauss.jpg/233px-Carl_Friedrich_Gauss.jpg) ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Ainm sa teanga dhúchais | (de) Carl Friedrich Gauß ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
Breith | (de) Johann Carl Friedrich Gauß ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) 30 Aibreán 1777 Brunswick (an Impireacht Naofa Rómhánach) |
---|
Bás | 23 Feabhra 1855 77 bliana d'aois Göttingen (Cónaidhm na Gearmáine) |
---|
Áit adhlactha | Albanifriedhof 51° 31′ 55″ N, 9° 56′ 31″ E / 51.531808°N,9.941837°E / 51.531808; 9.941837 ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
|
|
|
|
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Göttingen (1795–1798) Ollscoil Helmstedt Technical University of Braunschweig (en) ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Céim acadúil | céim dochtúireachta |
---|
Tráchtas acadúil | Demonstratio nova theorematis omnem functionem algebraicam rationalem integram unius variabilis in factores reales primi vel secundi gradus resolvi posse (1799 ) |
---|
Comhairleoir dochtúireachta | Johann Friedrich Pfaff |
---|
Áit chónaithe | Ríocht Hanover Brunswick |
---|
|
Réimse oibre | Uimhirtheoiric, ailgéabar, anailís mhatamaiticiúil, geoiméadracht dhifreálach, leictreastataic, optaic, matamaitic, meicnic, réalteolaíocht, geodasaíocht, fisic agus leictreamaighnéadas |
---|
Gairm | matamaiticeoir, fisiceoir, suirbhéir talún, múinteoir ollscoile, scríbhneoir eolaíochta, geoifisiceoir, réalteolaí, staitisteoir ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Fostóir | Ollscoil Göttingen ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ball de | |
---|
Mac/iníon léinn de chuid | Johann Christian Martin Bartels |
---|
Mac/iníon léinn | Farkas Bolyai, August Ferdinand Möbius, Johann Peter Gustav Lejeune Dirichlet, Gustav Robert Kirchhoff, Heinrich Christian Schumacher agus Gustaf Svanberg |
---|
Faoi thionchar | |
---|
Teangacha | An Laidin, an Ghearmáinis, Béarla agus an Fhraincis |
---|
|
Saothar suntasach |
Mac léinn dochtúireachta | Friedrich Bessel, Richard Dedekind, Georg Friedrich Bernhardt Riemann, Heinrich Christian Schumacher, Christian Ludwig Gerling, Johann Benedict Listing, Karl Georg Christian von Staudt, Moritz Ludwig George Wichmann, Sophie Germain, Moritz Abraham Stern, Friedrich Wilhelm Spehr, Karl Heinrich Gräffe, Wilhelm Klinkerfues agus Johann Franz Encke |
---|
Suíomh a chartlainne | |
---|
|
Céile | Friederica Wilhelmine Waldeck Johanna Osthoff ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Páiste | Eugene Gauss ( Friederica Wilhelmine Waldeck) Wilhelmine Gauss ( Johanna Osthoff) Joseph Gauß ( Johanna Osthoff) Therese Gauss ( Friederica Wilhelmine Waldeck) ![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Athair | Gebhard Dietrich Gauss agus Dorthea Benze |
---|
Gradam a fuarthas |
|
|
![Cuir in eagar ar Wikidata](//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Páiste éachtach a bhí ann ina óige, agus ní raibh ach bliain amháin agus fiche slánaithe aige nuair a chríochnaigh sé a shárshaothar Disquisitiones Arithmeticae sa bhliain 1798.
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |