Timthriall Hampson–Linde

Is próiseas é an Timthriall Hampson-Linde chun gás a leachtú, go háirithe le haghaidh aerdhealaithe. Chomhdaigh William Hampson agus Carl von Linde go neamhspleách le haghaidh paitinní den thimthriall i 1895: Hampson an 23 Bealtaine 1895 agus Linde an 5 Meitheamh 1895.[1]

Paitinn Linde 1895

Thug an Timthriall Hampson-Linde fuarú athghiniúnach isteach, córas fuaraithe d'aischothú dearfach.[2] Ceadaíonn socrú an teasmhalartóra dearbhtheocht dhifriúil (m.sh. 0.27 °C/atm J–T fuaraithe le haghaidh aer) chun dul níos faide ná céim amháin fuaraithe agus is féidir leis na teochtaí ísle a bhaint amach a theastaíonn chun gáis “seasta” a leachtú.

Ní hionann timthriall Hampson-Linde agus timthriall Siemensach amháin sa chéim leathnaithe. San Timthriall Siemens, cé go bhfuil an gás ag déanamh obair sheachtrach chun a theocht a laghdú, braitheann an Timthriall Hampson-Linde go hiomlán ar an éifeacht Joule-Thomson; tá sé de bhuntáiste aige sin nach dteastaíonn aon chodanna gluaiste ón taobh fuar den ghaireas fuaraithe.[3]

An timthriall

cuir in eagar
 
Sceitse den Timthriall Hampson-Linde; ní thaispeánann an sceitse seo athghiniúint (a thugtar gás ar ais don chomhbhrúiteoir)
 
Timthriall Hampson–Linde; ní chuimsíonn an léaráid seo an fuaraitheoir seachtrach, aird a tharraingt ar an teasmhalartóir frithshreibhe, ná ní thaispeánann sé stopadh suntasach

Leanann an timthriall fuaraithe ar aghaidh i roinnt céimeanna:

  1. Comhbhrúitear an gás, próiseas a chuireann fuinneamh seachtrach isteach sa ghás, chun an méid atá ag teastáil le haghaidh an timthrialla a chríochnú. Tugann paitinn SAM Linda sampla leis an taobhbhrú íseal de 25 atmaisféar caighdeánach (370 psi; 25 bar) agus taobhbhrú ard de 75 atmaisféar caighdeánach (1,100 psi; 76 bar).
  2. Fuaraítear an gás ardbhrú ansin tríd an ngás a thumadh i dtimpeallacht níos fuaire; cailleann an gás cuid dá fhuinneamh (teas). Tugann sampla paitinne Linde sampla de sháile ag 10 °C.
  3. Tá an gás ardbhrú fuaraithe tuilleadh le teasmhalartóir frithshreibhe; fuaraíonn an gás níos fuaire a fhágann an chéim dheireanach an gás atá ag dul go dtí an chéim dheireanach.
  4. Fuaraítear an gás tuilleadh tríd an ngás a chur trí oirifís Joule-Thomson (comhla forbartha); tá an gás ag an mbrú níos ísle anois.
    Tá an gás ísealbhrú anois ar a theocht is ísle sa timthriall reatha.
    Comhdhlúthaíonn cuid den ghás agus déantar táirge aschuir de.
    Dírítear an gás ísealbhrú ar ais chuig an teasmhalartóir frithshreibhe d'fhonn an gás níos teo, ag teacht isteach, ardbhrú a fhuarú. chun an gháis níos teo, ag teacht isteach, ardbhrú a fhuarú.
  5. Tar éis dó an teasmhalartóir frithshreibhe a fhágáil, tá an gás níos teo ná mar a bhí sé ar a a theocht is ísle, ach níos fuaire ná mar a thosaigh sé amach ag céim 1.
  6. Seoltar an gás ar ais chuig an gcomhbhrúiteoir, measctha le gás smididh te isteach (chun táirge comhdhlúite a athsholáthar), agus cuirtear ar ais chuig an gcomhbhrúiteoir é chun turas eile a dhéanamh tríd an timthriall (agus éirí níos fuaire fós).

I ngach timthriall tá an glanfhuarú níos mó ná an teas a chuirtear leis ag tús an timthrialla. De réir mar a théann an gás níos trí níos mó timthriallta agus de réir mar a éiríonn sé níos fuaire, bíonn sé níos deacra teocht níos ísle a bhaint amach ag an gcomhla forbartha.

  1. Technical information”. Kryolab, Lund University. Dáta rochtana: 26 January 2013.
  2. de Waele (2017). "Basics of Joule–Thomson Liquefaction and JT Cooling". Journal of Low Temperature Physics 186 (5–6): 385–403. doi:10.1007/s10909-016-1733-3. 
  3. Technical information”. Kryolab, Lund University. Dáta rochtana: 26 January 2013.