Seán Ó Súilleabháin (béaloideasóir)

béaloideasaí Éireannach (1903–1996)

Is cainteoir dúchais Gaeilge agus gníomhaí teanga é ar feadh a shaoil, chuaigh Seán isteach i gCoimisiún Béaloidis na hÉireann i 1935. Rugadh é i gCiarraí i 1903 agus rinneadh múinteoir scoile náisiúnta de i 1923, ag obair mar mhúinteoir`i gCill Chainnigh agus i Mount Sion i bPort Láirge.[1] Ba le linn a thréimhse i bPort Láirge a chuir sé tús lena chuid oibre ar an mbéaloideas mórchóir. Thug sé taifeadán leis gach Satharn isteach i seandaoine i dteach “Siúracha na mBocht”. Ó na scéalta a bhailigh sé ó dhaoine scothaosta, d’fhoilsigh sé "An Lóchrann" i 1930-31. Bheadh ​​sé seo an fhormáid chéanna a d'úsáidfeadh sé le "Bailiúchán na Scol" i 1937.[2]

Infotaula de personaSeán Ó Súilleabháin
Beathaisnéis
Breith30 Samhain 1903
Contae Chiarraí, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Bás12 Nollaig 1996
93 bliana d'aois
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síColáiste Oiliúna De La Salle Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmbéaloideasóir Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaAn Ghaeilge

Tar éis dó BA sa Léann Ceilteach a chríochnú i 1934 agus máistreacht a leanúint ina dhiaidh sin i 1935, ba é Seán an chéad ghníomhaí le Coimisiún Béaloideas na hÉireann. Bhí baint mhór aige leis an "The School'sSchool's Collection" a chruthú i 1937, mar mhúinteoir scoile, thuig sé conas scéim chomh géar sin a rolladh amach. Thaistil sé an tír ag cur comhairle ar mhúinteoirí maidir le cur i bhfeidhm na scéime sna scoileanna. D'oibrigh sé go dlúth freisin le lucht tacaíochta na scéime, An Roinn Oideachais, agus Eagraíocht Múinteoirí Náisiúnta na hÉireann. Thiomsaigh sé treoirlínte ar na cineálacha scéalta agus ábhar ba chóir a bhailiú, lena n-áirítear sraith ceisteanna faoi chaoga a cúig ceannteideal a dearadh chun ábhar luachmhar a fháil ó na faisnéiseoirí. D'eagraigh sé na treoirlínte seo i leabhrán darb ainm "Béaloideas agus Traidisiún na hÉireann", a d'eisigh sé do na scoileanna go léir a raibh baint acu leis an tionscadal.

  1. Diarmuid Breathnach agus Máire Ní Mhurchú. “Ó SÚILLEABHÁIN, Seán (1903–1996) | ainm.ie” (ga). An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge (Ainm.ie). Dáta rochtana: 2024-02-19.
  2. Caoimhe Nic Lochlainn (2016). "[duchas.ie/download/16.07.27-fiontar-duchas-caoimhe-nic-lochlainn.pdf "A Work of National Importance": Child-Adult Dynamics in Bailiúchán Na Scol/The School's Collection, 1937-1939]". The Journal of the History of Childhood and Youth 9: 203-211. Johns Hopkins University Press. doi:10.1353/ hcy.2016.0039.