Ostariophysi is ea an dara forord éisc is mó. Tugtar ostariophysians ar bhaill den fhorord seo. Sa ghrúpa ilghnéitheach seo tá 10,758 speiceas, thart ar 28% de na speicis éisc aitheanta ar fud an domhain agus 68% de speicis fhionnuisce, agus tá siad i láthair ar gach ilchríoch seachas an tAntartach. Tá roinnt tréithe coitianta acu mar shubstaint aláraim agus gaireas Weberian.[1]I measc bhaill an ghrúpa seo tá éisc atá tábhachtach do dhaoine le haghaidh bia, spóirt, thionscal an uisceadáin, agus taighde

WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoOstariophysi Cuir in eagar ar Wikidata

Pseudorasbora parva Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtHolozoa
RíochtAnimalia
FíleamChordata
AicmeActinopteri
FochohórtOstariophysi Cuir in eagar ar Wikidata
Max Sagemehl, 1885

Tacsanomaíocht

cuir in eagar

Tá an forord roinnte ina dhá shraith, Anotophysi agus Otophysi. Mar sin féin, i litríocht níos sine, níor cuireadh Ostariophysi ach leis na héisc atá aicmithe faoi láthair faoi Otophysi.[1] Chum Rosen agus Greenwood an téarma Otophysi sa bhliain 1970 chun na Ostariophysians traidisiúnta a dheighilt ó na Gonorynchiformes breise.[2]

Rangaítear an forord rangaithe laistíos:

  • Sraith Anotophysi
    • Gonorynchiformes, thart ar 37 speiceas
  • Sraith Otophysi (Euostariophysi)
    • Cypriniformes (minnows and allies), thart ar 3,268 speiceas (ina bhfuil Cyprinidae, an fine is mó d'éisc fhionnuisce)
    • Saintréithe (saintréithe agus comhghuaillithe), 1,674 speiceas ar a laghad
    • Siluriformes (éisc mhara), thart ar 1,727 speiceas
    • Gymnotiformes (eascanna leictreacha, scianéisc Mheiriceá), 173 speiceas ar a laghad (grúpáilte uaireanta faoi Siluriformes)

Chuir fianaise mhóilíneach i gceist monaifíléiteach na nOstariophysi. Tá gaol níos dlúithe ag Gonorynchiformes le Clupeiformes ná le Otophysi. Is féidir gur grúpa monaifíléiteach iad na Gonorynchiformes agus Clupeiformes.[3] Tá fianaise ann go raibh caidreamh deirfiúr idir Ostariophysi agus Clupeomorpha (cumadh an tacsón Ostarioclupeomorpha, ar a dtugtar Otocephala freisin, chun cur síos a dhéanamh ar an ngrúpa monaifíléiteach seo b'fhéidir).[1][3]

Éabhlóid

cuir in eagar

Tá iontaisí na nOstariophysian, idir anotophysan agus otophysian, ar eolas ón tús an [[Cailceach|Chailcigh]]. Tá iontaisí na nOstariophysian ar eolas ó gach mór-roinn ach amháin an Astráil.[1]

Éagsúlacht

cuir in eagar

Is iad na Ostariophysi an dara forord is mó sna Teleostei .[3] Tá cúig mórghinealach ag na hOstariophysians agus is grúpa an-éagsúil é. Ón mbliain 2006 (Nelson), tá 1,075 genera sna cúig ord i 64 teaghlach agus thart ar 7,931 speiceas, arb é sin thart ar 28% de na speicis éisc aitheanta go léir. Áirítear ar na ceithre fhine is mó sa ghrúpa seo (Cyprinidae, Characidae, Loricariidae, agus Balitoridae) 4,656 speiceas, níos mó ná leath (59%) de na speicis ostariophysian. Is é Cyprinidae féin an fine éisc fhionnuisce is mó agus an fine veirteabrach is mó i ndiaidh Gobiidae. Is ionann ostariophysians agus thart ar 68% de na speicis fhionnuisce go léir; i ndáiríre, níl ach thart ar 123 speiceas muirí ann (Chanidae, Gonorynchidae, an chuid is mó de Ariidae, thart ar leath dóibh Plotosidae). Tá siad i láthair i ngach mór-roinn agus mórthír talún ach amháin an tAntartach, an Ghraonlainn, agus an Nua-Shéalainn .[1]

Cuimsíonn an grúpa seo réimse leathan d'éisc éagsúla. Tá ceann amháin de na héisc fhionnuisce is mó a gabhadh riamh ina measc, ''Pangasianodon gigas'', gur féidir leis bheith suas le 300 KG meachain.[4] Tá an speiceas is lú iasc fionnuisce ann freisin, Danionella translucida ag 12 mm ar fhad.[1] Tá cuid de na héisc seo in ann ocsaigin atmaisféarach (Clariidae) a chothú nó fiú maireachtáil as uisce (Phreatobius cisternarum).[5] Tá an cumas ag roinnt Ostariphys leictreachas a tháirgeadh (Malapteruridae, Gymnotiformes).

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Nelson, Joseph, S. (2006). Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
  2. "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2011-04-09. Dáta rochtana: 2019-05-07.
  3. 3.0 3.1 3.2 Saitoh (2003). "Mitochondrial Genomics of Ostariophysan Fishes: Perspectives on Phylogeny and Biogeography" (PDF). Journal of Molecular Evolution 56 (4): 464–472. doi:10.1007/s00239-002-2417-y. PMID 12664166.  Curtha i gcartlann 2020-05-08 ar an Wayback Machine
  4. Owen, James (June 29, 2005). “Grizzly Bear-Size Catfish Caught in Thailand”. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2005-06-30.
  5. Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2007-09-28.