Feilimí mac Aonghasa

Rí na Mumhan sa 6ú haois
(Athsheolta ó Feidlimid mac Óengusa)

Eoghanachta na Mumhan go luath sa 6ú haois ab ea Feilimí mac Aonghasa (Sean-Ghaeilge Feidlimid mac Óengusa), 455-500, nó Feilimí Dubh. Aonghas mac Nadha Fraoigh, chéad Rí Críostaí na Mumhan, ab ea a athair.[1] Sinsear an Eoghanacht Chaisil ab ea é, le tailte thar timpeall ar Chaiseal i gContae Thiobraid Árann.

Infotaula de personaFeilimí mac Aonghasa
Beathaisnéis
Breith5 haois
Bás6 haois
Rí na Mumhan
489 – 500
← Óengus mac Nad FroíchEochaid mac Óengusa → Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairm Cuir in eagar ar Wikidata
Teaghlach
TeaghlachEoghanachta Cuir in eagar ar Wikidata
AthairÓengus mac Nad Froích

Níl aithne againn ar Fheilimí ach i liostaí ríthe. Sa Leabhar Laighneach, deirtear gur tháinig sé i gcomharbacht ar a athair agus trying a dheartháir, Eochaidh mac Aonghasa, rud a chuireann in iúl go raibh sé i réim tuairim is an bhliain 500. Sa scéal Senchas Fagbála Caisil, ámh, tagann sé tar éis a dheartháir, agus más fíor, i réim tuairim is 525.[2] Ní fhaightear é sa Sioncronachtaí Laud, óir gur scríobhadh iadsan le taobh an ghéaga the Ghleanndamhnach.[3]

De réir dréachta maidir sionad Muimhneach sa 6ú haois, luaitear a mhac Criomhthann mar Rí na Mumhan. Deirtear ámh gurbh í máthair Chriomhthainn ná Dearcon, atá de ghnáth gaolta le Criomhthan mac Eochada mhic Aonghasa, bunaitheoir Eoghanacht Oirthir Cliach.[4]

Ríthe na Mumhan fosta ab ea a fhionnóí Finghin mac Aodha Dhuibh (bás 618) agus Failbhe Flann mac Aodha Dhuibh (bás 639).

  • Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
  • Charles-Edwards, T. M. (2000), Early Christian Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-36395-0
  • Leabhar Laighneach, MS fóilió 150a 45, Fland cecinit ar CELT

Naisc sheachtracha

cuir in eagar
  1. Byrne, Table 12
  2. Byrne, lch. 188, Charles-Edwards, Aguisín 10
  3. Charles-Edwards, lch. 534, nóta 44; agus lch. 536, nóta 45.
  4. Byrne, ll. 217, 219