Dream in Éirinn ná meánaoise ab ea an Conmhaicne, b'fhéidir gaolta leis na Laigin, a lonnaigh i gcúige Chonnacht agus i gContae an Longfoirt. Ní chreidtear go forleathan anois moladh T. F. O'Rahilly gur Ghaeil iad.[1]

Luathdreamanna agus ríochtaí na hÉireann, c. 800

Sanasaíocht

cuir in eagar

Is éard atá san ainm Conmhaicne ná Cú/Con-mac-ne.[2][3]

Dúradh go raibh an t-ainm fréamhaithe ó shinsear miotasach, Conmac, de shliocht Fhearghasa mhic Róigh agus Méabha na gConnachta. Dúirt Breathnach ámh gur bréagstair é seo.[4]

Lonnaigh clanna Conmhaicne i láithreacha éagsúla:

Conmaicne na Gaillimhe

cuir in eagar

Conmhaicne Mhaigh Eo

cuir in eagar

Conmhaicne Ros Comáin

cuir in eagar

Conmhaicne Réin

cuir in eagar

Deoise Ardach

cuir in eagar

Bunaíodh Deoise Ardach in oirthear Chonnacht sa bhliain 1111. Ceithre bliana déag níos deireanaí ag Sionad Cheannanis-na Mainistreach Móire, laghdaíodh a limistéar go críocha Chonmhaicne Réin agus Conmhaicne Anghaile.[5] Thugtaí go forleathan "Deoise Chonmhaicne" uirthi.

Féach freisin

cuir in eagar
  • Nollaig Ó Muraíle, Some Connacht Population-Groups, in Seanchas:Studies in Early and Medieval Archaeology, History and Literature in Honour of Francis John Byrne, ll. 176–76, Four Courts Press, Baile Átha Cliath, 2000
  • Paul Mac Cotter, Medieval Ireland: Territorial, Political and Economic Divisions, Four Courts Press, 2008, ll. 134–135. ISBN 978-1-84682-098-4
  • MacKillop, James (2004). "Conmaicne. Oxford Reference.". Oxford University Press. 
  • Walsh, Paul (1940). "Connacht in the Book of Rights". Journal of the Galway Archaeological and Historical Society XIX, Nos. i & ii, 19 (1/2): 1–15. Galway Archaeological & Historical Society. JSTOR 25535199. 
  1. MacKillop 2004.
  2. Conamara ar logainm.ie
  3. -ne, Irish Clan Names, O'Hart, Leabharlann Náisiúnta na hÉireann
  4. Walsh 1940, p. 6.
  5. P Galloway, The Cathedrals of Ireland, Belfast, 1992