Patricia Burke Brogan
File, drámadóir, péintéir agus Gaillimheach ba ea Patricia Burke Brogan (17 Márta 1926 – 5 Meán Fómhair 2022). Bhí péinteálacha agus grafaicí léi ar taispeáint go forleathan, go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta.[1] Rugadh í i gCo. an Chláir agus bhí sí ag cur fúithi i gCathair na Gaillimhe níos déanaí
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 17 Márta 1926 Cill an Dísirt, Éire  |
| Bás | 5 Meán Fómhair 2022 96 bliana d'aois An Caislean gCearr, Éire |
| Áit adhlactha | Bohermore Cemetery Chapel (en)  |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | file, scríbhneoir, drámadóir, péintéir |
Saol
cuir in eagarChaith Burke Brogan tréimhse ghairid dá hóige ina nóibhíseach ag obair i neachtlann Mhaighdilíneach; bíodh an teach níocháin ‘Magdalene’ i nGaillimh ar choirnéal sa tsráid Forster, gar go maith don Fhaiche Mhór. Dúirt sí go raibh an neachtlann cosúil le hifreann mar a chuir Dante síos air. D’éirigh sí as na mná rialta agus í fós óg. Ar fhágáil an oird di, tharraingíodh sí aird go minic ina cuid scríbhinní ar an saol crua a bhí ag mná sa neachtlann i nGaillimh.[2]
Saothar
cuir in eagarCuireadh a dráma Eclipsed ar stáitse den chéad uair sa bhliain 1992, bunaithe ar a bhfaca sí ann nuair a bhí sí ina nóibhíseach. Suite i neachtlann Mhaighdilíneach sna 1960idí, is scéal é seo a bhfuil brón agus greann ina n-orlaí tríd. Tá an dráma bunaithe ar a taithí agus í ina nóibhíseach le Siúracha na Trócaire sa neachtlann Maigdiléana i nGaillimh.[3]. Ó shin i leith tá sé curtha ar stáitse ar fud an domhain agus tá sé aistrithe go teangacha eile lena n-áirítear an tSeapáinis. Foilsíodh a cuimhní cinn in 2014.
Is iomaí duais atá bainte amach ag Burke Brogan as a cuid drámaí, dánta, grafaicí agus gearrscéalta. Bronnadh duais Fringe First ar Eclipsed ag Féile Amharclannaíochta Dhún Éideann. Bhronn Ollscoil na Gaillimhe Máistreacht sna Dána honoris causa: uirthi in 2014.[1] Bronnadh Saoirse Chathair na Gaillimhe uirthi in 2022.[2]
Gaeilge
cuir in eagarTháinig leagan Gaeilge, "Faoi Scáth", de dhráma Eclipsed amach in 2015,[4] Helen Ní Shé a d’aistrigh an script go Gaeilge.
Féach freisin
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ 1.0 1.1 "Autumn Conferrings at NUI Galway" (en). www.universityofgalway.ie. Dáta rochtana: 2025-02-14.
- ↑ 2.0 2.1 Nuacht RTÉ (2022-03-08). "Saoirse Chathair na Gaillimhe le bronnadh ar bheirt bhan chróga" (as ga-IE).
- ↑ Ciarán Ó Cualáin (7 Aibreán 2023). "Suite chun boird le Eugene McCabe agus John McGahern, Aoine an Chéasta, 1989…" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2025-02-15.
- ↑ Ceaití Ní Bheildiúin (21 Iúil 2015). "Dráma cumhachtach sa Daingean faoi na neachtlanna Maighdilíneacha" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2025-02-15.