Vicipéid

Foireann peile náisiúnta na hAlban

Déanann Foireann peile náisiúnta na hAlban [note 1] ionadaíocht ar Albain i bpeil idirnáisiúnta na bhfear agus tá sí á rialú ag Cumann Peile na hAlban. Bíonn sí san iomaíocht sna trí mhórchomórtais ghairmiúla: Corn an Domhain FIFA, Sraith na Náisiún UEFA agus Craobhchomórtas Eorpach UEFA. Níl Albain, mar thír de chuid na Ríochta Aontaithe, ina ball de Choiste Idirnáisiúnta na gCluichí Oilimpeacha, agus dá bhrí sin ní théann an fhoireann náisiúnta san iomaíocht sna Cluichí Oilimpeacha. Imrítear formhór cluichí baile na hAlban ag an staidiam náisiúnta, Pàirc Hampden .

Bosca Sonraí EagraíochtaFoireann peile náisiúnta na hAlban
(sco) Scotland naitional fitbaa team Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
Cineálnational association football team (en) Aistrigh Albain Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Spórtsacar Cuir in eagar ar Wikidata
Ionad bailePàirc Hampden: Cathair Ghlaschú . 51,866  Cuir in eagar ar Wikidata
Tír spóirtAlbain Cuir in eagar ar Wikidata
Cód tíre FIFASCO Cuir in eagar ar Wikidata
TrealamhAdidas Cuir in eagar ar Wikidata
Rialachas corparáideach
PríomhchóitseálaíSteve Clarke (2019–) Cuir in eagar ar Wikidata
CaptaenAndrew Robertson (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
ÚinéirCumann Sacair na hAlban Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh gréasáinhttps://www.scottishfa.co.uk/
Facebook: scotlandnationalteam Twitter: scottishfa Instagram: scotlandnationalteam Youtube: UCsaS5aZjlJPJCzNwjEc3waw Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh geografach
  • Map

Is í Albain an comhfhoireann náisiúnta peile is sine ar domhan, in éineacht le Sasana, ar imir siad i gcéad chluiche peile idirnáisiúnta an domhain i 1872. Tá iomaíocht fadbhunaithe idir Albain agus Sasana,[1] a d’imir siad gach bliain ó 1872 go 1989. Níor tháinig na foirne le chéile ach ocht n-uaire ó shin. An uair is déanaí i gcluiche grúpa le linn Euro 2020 i mí an Mheithimh 2021.

Cháiligh Albain do Chorn Domhanda FIFA ocht n-uaire, agus do Chraobh na hEorpa UEFA trí huaire, ach ní dheachaigh siad riamh chun cinn thar an gcéad chéim ghrúpa de chomórtas ceannais.[2] Tá roinnt torthaí suntasacha bainte amach ag an bhfoireann, mar shampla an bua a fháil ar bhuaiteoirí Chorn an Domhain FIFA 1966 Shasana 3-2 ag Staid Wembley i 1967. Scóráil Archie Gemmill ceann de na cúl is fearr riamh i gCorn an Domhain nuair a bhuaigh siad 3-2 le linn Chorn an Domhain 1978 in aghaidh na hÍsiltíre, a shroich an deiridh den chomórtas.[3] Ina ngrúpa cáilithe do Euro 2008 UEFA, bhuaigh Albain i gcoinne na Fraince a tháinig sa dara háit i gCorn an Domhain 2006 1–0 sa dá chluiche.

Tugtar an tArm Breacáin ar lucht tacaíochta na hAlban i dteannta a chéile.. Feidhmíonn Cumann Peile na hAlban rolla onóra do gach imreoir a tháinig ar an bpáirc níos mó ná 50 uair d’Albain.[4] Tá an taifead ag Kenny Dalglish maidir le láithrithe in Albain, tar éis dó 102 uair a imirt idir 1971 agus 1986.[4] Scóráil Dalglish 30 cúl d’Albain agus roinneann sé an churiarracht don chuid is mó de na cúl a scóráladh le Denis Law .

Stair

cuir in eagar

Luathstair

cuir in eagar

  Is iad Albain agus Sasana na foirne peile náisiúnta is sine ar domhan.[5] Bhí foirne a rinne ionadaíocht ar an dá thaobh san iomaíocht ag an Oval den chéad uair i gcúig chluiche idir 1870 agus 1872. Bhí an dá thír san iomaíocht don chéad chluiche idirnáisiúnta peile, ag Corrán Hamilton i bPartick, Albain, ar an 30 Samhain 1872. . Chríochnaigh an cluiche le comhscór gan aon chúl.[5] Aon imreoir déag ar fad a bhí ag imirt ar son na hAlban an lá sin, d'imir siad do chlub amaitéarach Ghlaschú, Queen's Park..[5] Thar an daichead bliain ina dhiaidh sin, d'imir Albain cluichí go heisiach i gcoinne na dtrí Náisiún Dúchais eile — Sasana, an Bhreatain Bheag agus Éire. Thosaigh Craobhchomórtas Baile na Breataine sa bhliain 1883, rud a fhágann go raibh na cluichí seo iomaíoch. Bhí na teagmhálacha i gcoinne Shasana go mór mór thar a bheith fíochmhar agus d’fhorbair dianiomaíocht eatarthu go tapa.[1]

Níor chaill Albain ach dhá cheann den chéad 43 cluiche idirnáisiúnta a bhí acu. Ní go dtí gur bhuaigh Éire cluiche 2 -0 sa bhaile i 1903 gur chaill Albain cluiche le foireann eile seachas Sasana. Chiallaigh an rith sonais seo go mbeadh Albain ar bharr ghrádaithe Elo go rialta, a ríomhadh i 1998, idir 1876 agus 1904. Bhuaigh Albain Craobh Baile na Breataine go hiomlán 24 uair, agus roinn sí an teideal 17 n-uaire le foireann amháin eile ar a laghad.[note 2][6] Bua suntasach a bhí ag Albain roimh an Dara Cogadh Domhanda ná an bua 5-1 ar Shasana i 1928, rud a d’fhág gur tugadh na “ Wembley Wizards ” ar fhoireann na hAlban. D’imir Albain a gcéad chluiche taobh amuigh de Bhreataine i 1929, ag bualadh an Iorua 7–3 i mBergen.[7] Lean Albain ar aghaidh ag iomaíocht i gcluichí cairdiúla rialta in aghaidh fhreasúra na hEorpa agus bhí buanna aici i gcoinne na Gearmáine agus na Fraince sular chaill siad in aghaidh " Wunderteam " na hOstaire agus an Iodáil i 1931.[7]

Níor chuir Albain, cosúil leis na Náisiúin Bhaile eile, isteach sna trí Chorn Domhanda FIFA a tionóladh le linn na 1930í. Tharla sé seo toisc go raibh na ceithre chumann eisiata ó FIFA mar gheall ar easaontas maidir le stádas imreoirí amaitéaracha.[8] D'fhill na ceithre chumann, lena n-áirítear Albain, ar FIFA tar éis an Dara Cogadh Domhanda.[8] Imríodh cluiche idir foireann ón Ríocht Aontaithe agus foireann ón “Chuid eile den domhan” ag Pàirc Hampden i 1947 chun an t-athmhuintearas seo a cheiliúradh.[8]

1950idí

cuir in eagar
 
Bhí Matt Busby le bheith ina bhainisteoir ar Albain ag Corn an Domhain FIFA 1958, ach ní raibh sé in ann mar gheall ar a ghortuithe de bharr tubaiste aeir München .

D'fhág athligean isteach Chumann Sacair na hAlban do FIFA go raibh Albain i dteideal dul isteach i gCorn an Domhain 1950 FIFA. Thug FIFA le fios go mbronnfaí áiteanna ar an dá fhoireann is fearr i gCraobhchomórtas Baile na Breataine 1950, ach d’fhógair Cumann Sacair na hAlban (CSA) nach mbeadh Albain ag freastal ar na cluichí ceannais ach amháin dá mbuafadh Albain an comórtas. Bhuaigh Albain a gcéad dá chluiche, ach d’fhág bua baile 1–0 in aghaidh Shasana gur chríochnaigh na hAlbanaigh sa dara háit. Chiallaigh sé seo go raibh na hAlbanaigh cáilithe le ceart don Chorn an Domhain, ach ach nár chomhlíon siad éileamh an CSA an Craobhchomórtas Baile a bhuachan. Sheas an CSA leis an bhforógra seo, in ainneoin go ndearna imreoirí na hAlban a mhalairt, le tacaíocht ó chaptaen Shasana Billy Wright agus imreoirí eile Shasana.[9] Ina ionad sin chuir an CSA na hAlbanaigh ar chamchuairt i Meiriceá Thuaidh.[10]

Bhí na rialacha cáilíochta céanna i bhfeidhm do Chorn an Domhain FIFA 1954, agus Craobh Baile na Breataine 1954 ag feidhmiú mar ghrúpa cáilitheach. Chríochnaigh Albain sa dara háit arís, ach an uair seo thug an CSA cead d’fhoireann páirt a ghlacadh sna Cluichí Ceannais, a reáchtáladh san Eilvéis. Chun suíomh Gréasáin an CSA a lua, ""The preparation was atrocious"".[11] Níor chuir an CSA ach 13 imreoir go dtí na cluichí ceannais, cé gur cheadaigh FIFA scuad 22 fear.[12] In ainneoin an chruatan a bhí leagtha aige air féin seo ó thaobh na n-imreoirí de, thaistil daoine mór le rá an CSA in éineacht lena mná céile.[12] Chaill Albain 1-0 in aghaidh na hOstaire ina gcéad chluiche sna cluichí ceannais, rud a spreag bainisteoir na foirne Andy Beattie chun éirí as uaireanta roimh an gcluiche in aghaidh Uragua.[13] Bhí Uragua ina seaimpíní i gceannas agus níor chaill siad cluiche i gcluiche ceannais Chorn an Domhain riamh roimhe seo, agus bhuaigh siad Albain 7-0.[11] [14]

Tagairtí

cuir in eagar


Earráid leis an lua: <ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found

  1. ↑ 1.0 1.1 “A history of fierce football rivalry”. BBC (13 October 1999). Dáta rochtana: 25 October 2007.
  2. ↑ “Modric magic ensures Croatia prolong Scotland's tournament woes” (en). ESPN.com (2021-06-22). Dáta rochtana: 2021-06-23.
  3. ↑ “1978 World Cup”. BBC. Dáta rochtana: 15 May 2007.
  4. ↑ 4.0 4.1 “International Roll of Honour”. Scottish Football Association. Dáta rochtana: 10 November 2020.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Mitchell. “The first international football match”. BBC. Dáta rochtana: 12 September 2013.
  6. ↑ “British Home Championship Overview”. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Dáta rochtana: 14 May 2007.
  7. ↑ 7.0 7.1 “Scotland – International Matches 1921–1930”. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Dáta rochtana: 15 May 2007.
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 “The four British associations return to FIFA after the Second World War: 25th FIFA Congress in Luxembourg in 1946”. FIFA. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 14 June 2010. Dáta rochtana: 20 February 2010.
  9. ↑ “BBC – A Sporting Nation – Scotland and the 1950 World Cup”. BBC.
  10. ↑ "The Queens" by Iain McCartney on Creedon Publications, 2004
  11. ↑ 11.0 11.1 “Founding Fathers Humbled”. scottishfa.co.uk. Scottish Football Association. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 12 December 2008. Dáta rochtana: 27 September 2013.
  12. ↑ 12.0 12.1 Murphy (4 June 2007). "Docherty: spirit is Scotland's secret weapon". The Times.
  13. ↑ Andrew Ward, "Scotland: The Team" (The Breedon Book Publishing Company Limited, Derby, 1987), page 60.
  14. ↑ “World Cup 1954 finals”. Rec Sport Soccer Statistics Foundation. Dáta rochtana: 17 September 2008.
Aisghafa ó "https://ga.wiki.x.io/w/index.php?title=Foireann_peile_náisiúnta_na_hAlban&oldid=1213395"