Aodh Aireach
Rí Dhál Araí na gCruithne, de chlann Uí Dhearca Chéin, ba ea Aodh Aireach (Sean-Ghaeilge Áed Aired nó Áed Airech) (bás 698). Bhí sé i réim ón mbliain 690 go dtí 698.
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 698 (Féilire Ghréagóra) |
Sna 6ú agus 7ú haoiseanna, bhí Dál Araí rannpháirteach mar phríomhchlann i gcónaidhm na gCruithne.[1] Tugtar an teideal rí Dhál Araí d'Aodh sna hannála, cé gurbh é rí Cruithne an gnáth-theideal le linn an ama sin.
Feictear tásc Aodha sna hannála don bhliain 698, i gCath Telach Garraisc ag Fernmag (Fearnaigh, Contae Mhuineacháin), i dteannta le Conchúr Mhacha mac Maoil Dúin (Conchobar Macha mac Máele Dúin), rí Oirthear (Seán Oiriall as Contae Ard Mhacha).[2][3] Míniú amháin atá ar an scéal ná gur chomhghuaillithe ba ea iad in éadan clann Uí Criomthainn (dream Oiriall eile as oirthear Chontae Fhear Manach agus tuaisceart Chontae Mhuineacháind);[4] é sin nó gur namhaid Aodha é Conchúr agus gur mharaigh siad a chéile i mbun chatha.[5][6] Mar chuid, moltar go raibh Aodh ag iarraidh neamhspleáchas eaglasta Ard Mhacha a chosaint in aghaidh Chineál Eoghain[4]
Féach freisin
cuir in eagarFoinsí
cuir in eagar- Corpus of Electronic Texts
- Annála Inis Faithlinn, G100004
- Annála Tiarnaigh, G100002
- Annála Uladh, cuid 1, G100001A
- Annála na gCeithre Máistrí, cuid 1, G800011A
- Chronicon Scotorum, G100016
- Leabhar Laighneach, Rig Ulad, Rig Dail Araide G800011A
- Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- Gearoid Mac Niocaill (1972), Ireland before the Vikings, Baile Átha Cliath: Gill and Macmillan
Naisc sheachtracha
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ Byrne, lch. 109
- ↑ Annála Uladh, AU 698.1
- ↑ Annála Tiarnaigh, AT 698.1
- ↑ 4.0 4.1 Byrne, lch. 117
- ↑ Byrne, lch. xvii
- ↑ Mac Niocaill, lch. 114